DİYAFRAM: Diyafram, objektif içinde yer alan değişebilir deliklerdir. Işık, belirlenen deliğin çapına göre objektiften geçerek filme ulaşır. Bu anlamda diyaframın işlevi; bir çeşmeden akan suya benzer. Çeşme sonun kadar açıldığında su fazla akar. çeşme kısık olduğunda ise su az akar. Diyafram deliğinin çapı büyüdüğünde çok ışık, deliğin çapı küçüldüğünde ise az ışık geçer. Fotoğrafçılıkta, diyafram sistemi çalışırken oluşan dairesel açıklığa diyafram açıklığı adı verilir. Birbirinin katları olartak büyüyüp küçülen diyafram değerleri sırasıyla şöyledir.
f1- f1.4- f2- f2.8- f4- f5.6- f8- f11- f16- f22- f32
Bu değerler dışında 1.2- 1.8- 3.5 gibi ara değerlerde vardır. Bunlar kullanılan objektifin yapısal özelliklerine göre değişebilir. Diyafram değerleri objektif üzerinde ki bilezikteki sırayla yer alır. Bazı makinelerde ise bu ayarlar menüden yapılabilir. Daha öncede bahsettiğimiz gibi diyafram değeri rakam olarak küçüldüğünde ışık miktarı artar. Diyafram değeri rakam olarak büyüdüğünde ise ışık miktarı azalır. Örneğin f2.8 açık bir diyaframdır. İçeriye giren ışık miktarı fazladır. f22 ise kapalı bir diyaframdır. İçeriye giren ışık miktarı azdır. Bu değerleri ayarlarken bulunduğumuz ortamın ışık koşullarına ve çekeceğimiz görüntüde verilmek istenen etkiye göre belirlenir. Eğer bir makinede diyafram oldukça fazla açılıyorsa buna ''hızlı objektif'' denir. Örneğin:f1.8
ENSTANTENE(ÖRTÜCÜ): Örtücü sistemi sanki bir kepenk gibi açılıp kapanarak filmin bir süre içinde ışıktan etkilenmesini sağlar. Örtücü açıldığında filmin her noktası aynı oranda pozlanır. Örtücü normal bir konumda kapalı bir kepenk gibi durur. Fotoğraf çekimi başlayana kadar filmi tamamen karanlık bir ortamda tutar. Pozlama sırasında kepenk belli bir süre açık kalarak filmi pozlar ve yeniden kapanarak filmi yine karanlık ortamda tutar. Örtücünün açılıp kapanması arasındaki süreye ''pozlama süresi'' denir. İki temel işlevi vardır.
1) Pozlama sırasında, ışığı süre açısından kontrol etmek.
2),Hareketli nesnelerin dondurularak net çıkmasını sağlmakatır.
Filmin yüzeyinde pozlama süreciyle görüntü fimlin ışığa duyarlı yüzünde oluşur. Filmin ışığa duyarlılığı da pozlama sürecinde önemlidir. Filmin duyarlılığı arttıkça daha az süre içinde ışıktan etkilenir. Pozlama süresi saat ya da dakika değil bir saniyenin dilimlerine kadar azalır. Günümüzde 1/8000, 1/6000 örtücü hızları olan fotoğraf makinelerş vardır..Örtücü değeri, örtücünün açık kalma süreci saniyenin ondalık, yüzdelik ve bindelik birimleriyle belirlenmiştir. Örtücü hızları, diyafram değerleri gibi birbirinin katları olarak büyür ve küçülür. Örtücü değerleri ya da hızları şöyledir:
B T 1 1/2 1/4 1/8 1/15 1/30 1/60 1/125
1/250 1/500 1/1000 1/2000 1/4000 1/8000 1/6000
DİYAFRAM VE ÖRTÜCÜ İLİŞKİSİ
Diyafram ve örtücü sistemleri bilikte çalışarak pozlama gerçekleşir. Filmin pozlaması için, bir diyafram ve bir örtücü hızını belirlemek gerekir. Objektiften geçerek film üzerine düşen ışığı, diyafram açıklığı miktar, örtücü hızı ise süre olarak kontrol eder. Bunları kullanmadan pozlama yapmak mümkün değildir. Diyafram ve örtücü değerleri birbirleriyle ilişkili olarak belirlenir.Fotoğraf çekerken konunun üzerinden gelen ışık, filmin üzerine gereği kadar düşmesi gerekir. Yani hem miktar hemde süre açısından belirlenen ışığın sonuç olarak belli bir yoğunlukta olması gerekir. Gereğinden az olursa film az ışık almış olur buna az pozlama denir. Bu durumda tonlar gereğinden açık olur. Işık, gereğinden fazla olursa, film çok ışık almış olur ve buna çok pozlama denir. Bu durumda tonlar gereğinden koyu olur. Bu nedenle, diyafram ve enstantene ayarı doğru ayarlanmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder